Khái niệm kế toán ngân hàng và những nguyên tắc cơ bản

Mỗi ngành nghề, mỗi ngành nghề kinh doanh cần có những yêu cầu về hạch toán đặc trưng riêng. Điều này, đòi hỏi kế toán của từng ngành nghề phải biết trau dồi những kỹ năng, chuyên môn nghiệp vụ để hoàn thành việc làm thật tốt. Đặc biệt, đối với ngành nghề liên quan đến tài chính lớn như ngân hàng thì các kế toán lại càng cần chuyên môn, phẩm chất đặc biệt. Vậy kế toán ngân hàng là gì? Cùng Con Số Thông Minh tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

1. Một số kiến thức về ngành ngân hàng

Một số kiến thức về ngân hàng bạn không nên bỏ qua

– Ngân hàng và gì?

Ngân hàng (nhà băng) là tổ chức kinh tế hoạt động trong ngành nghề kinh doanh, quản lý các nghiệp vụ tiền tệ và tín dụng. Hiện nay, các hoạt động chủ yếu trong ngân hàng bao gồm:

• Huy động vốn: Vay vốn giữa các tổ chức, phát hành các loại giấy tờ có giá trị, nhận tiền gửi tiết kiệm từ các cá nhân, tổ chức…
• Thanh toán và ngân quỹ: Dịch vụ thanh toán giữa các ngân hàng, thanh toán tại các điểm bán hàng, kinh doanh tiền tệ, mở tài khoản ngân hàng.

– Phân loại ngân hàng

Hiện nay, có hai loại hình ngân hàng chính:

+ Ngân hàng Nhà Nước

Đây là loại ngân hàng có chức năng quản lý tất cả các ngân hàng thương mại. Ngân hàng Nhà Nước có trách nhiệm phát hành tiền lưu thông, đảm bảo sự phát triển bền vững cho nền kinh tế.

+ Ngân hàng thương mại

Các tổ chức kinh doanh tiền tệ thường xuyên nhận các khoản tiền gửi từ khách hàng. Từ đó, cho các cá nhân, tổ chức khác vay. Lợi nhuận của các ngân hàng thương mại là từ các khoản chiết khấu cho vay và là phương tiện thanh toán.

2. Kế toán ngân hàng và những điều bạn cần biết

Một số điều cần biết về kế toán ngân hàng

Đầu tiên, phải khẳng định rằng, đa số các kế toán trong ngành ngân hàng hiện nay đều là kế toán ngân hàng trong doanh nghiệp thương mại. Không giống như kế toán trong những ngành nghề khác, kế toán ngân hàng đòi hỏi sự chuẩn xác và cẩn thận tuyệt đối.

– Kế toán ngân hàng là gì?

Chắc hẳn, rất nhiều quý độc giả đang có chung một thắc mắc “kế toán ngân hàng là gì?” phải không. Hiểu đơn giản, kế toán ngân hàng là việc thu thập, ghi chép, xử lý và phân tích các nghiệp vụ tài chính, kinh tế. Đồng thời, kế toán ngân hàng cũng phải đưa ra những thông tin để phục vụ cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Ngoài ra, kế toán ngân hàng còn có trách nhiệm cung cấp những thông tin cho các tổ chức khác theo quy định của pháp luật.

– Nhiệm vụ của kế toán ngân hàng

Nhiệm vụ của kế toán ngân hàng

Vậy kế toán ngân hàng làm những gì? Trách nhiệm của các kế toán ngân hàng là gì? Khi trở thành một nhân viên kế toán ngân hàng, bạn phải thực hiện những việc làm sau:

• Thu thập và ghi chép chuẩn xác, nhanh chóng những thông số tài chính, hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
• Kiểm soát chặt chẽ các khoản thu – chi tài chính của ngân hàng.
• Cung cấp các thông số tài chính của các khách hàng cho các ngân hàng khác (theo yêu cầu của pháp luật). Đồng thời, cung cấp thông tin chuẩn xác cho ngân hàng Nhà Nước nhằm phục vụ các chính sách, chỉ thị tài chính.
• Phân tích các thông tin, thông số kinh doanh  trong tháng, quý. Từ đó, đưa ra những đề xuất cho quản lý, chủ ngân hàng

– Những nguyên tắc cơ bản của kế toán ngân hàng

Để các nhân viên kế toán ngân hàng thực hiện các việc làm thành công và hiệu quả nhất, chúng tôi xin giới thiệu đến các bạn một số nguyên tắc cơ bản trong ngành kế toán ngân hàng như sau:

+ Cơ sở dồn tích

Tất cả các nghiệp vụ kinh tế tài chính phải được ghi chép lại thời khắc phát sinh. Tuyệt đối không ghi chép tại thời khắc cần chi trả thực tế.

+ Hoạt động liên tục

Báo cáo tài chính được lập nên trên cơ sở giả định rằng ngân hàng đang hoạt động và sẽ tiếp tục hoạt động trong tương lai.

+ Giá gốc

Giá gốc của tài sản được tính vào thời khắc tài sản được ghi nhận

+ Phù hợp

Nguyên tắc của việc tạo ra doanh thu là phải có một khoản phí tổn tương ứng với việc tạo ra doanh thu đó. Do vậy, việc ghi nhận doanh thu và phí tổn phải phù hợp với nhau.

+ Nhất quán

Tất cả kế toán trong ngân hàng phải thống nhất các chính sách và phương pháp kế toán.

+ Thận trọng

• Khi thực hiện các việc làm sau, cần sự cẩn thận và xem xét thật kỹ lưỡng:
• Trích lập các khoản dự phòng không quá thấp hoặc quá cao.
• Không xếp loại lơn hơn giá trị thực tế của tài sản hoặc các khoản thu nhập của khách hàng.
• Không xếp loại thấp hơn các khoản phí tổn và giá trị các khoản nợ.

+ Trọng yếu

Tất cả các thông tin đều trọng yếu. Việc bỏ qua hoặc xếp loại sai sót có thể làm sai lệch đến báo cáo tài chính.

– Đối tượng của kế toán ngân hàng

Có thể chia các đối tượng của kế toán ngân hàng thành 3 phần:

• Tài sản: vốn, tài sản có, sử dụng vốn.
• Nguồn hình thành nên tài sản: nguồn vốn hoặc nợ.
• Sự chu chuyển giữa tài sản trong các ngân hàng trong cùng hệ thống hoặc các ngân hàng trong cùng một quốc gia.

– Hệ thống tài khoản ngân hàng

Hiện nay, hệ thống tài khoản ngân hàng được thực hiện theo QĐ số: 479/2004/QĐ-NHNN.

Theo đó, hệ thống tài khoản ngân hàng là một tập hơn các tài khoản kế toán mà các đơn vị kế toán dùng để phản ánh các tài sản, nguồn vốn cũng như sự vận động của nguồn vốn.

– Kế toán ngân hàng làm gì? Nội dung của kế toán ngân hàng

Kế toán ngân hàng bao gồm các thành phần hành chính sau:

• Kế toán nguồn vốn hoạt động của Ngân hàng thương mại,
• Kế toán nghiệp vụ thanh toán và tín dụng quốc tế.
• Kế toán tài sản cố định và công cụ, dụng cụ,
• Kế toán nghiệp vụ và ngân quỹ trong ngân hàng.
• Kế toán thu nhập phí tổn và thành quả kinh doanh.

Với những chia sẻ trong bài viết trên đây, chắc hẳn, quý vị đã tìm ra câu trả lời cho thắc mắc “kế toán ngân hàng là gì” rồi phải không? Để tìm hiểu thêm các kiến thức về kế toán, quý vị đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo của chúng tôi.